Onychofagia – jak przestać obgryzać paznokcie?

Nawykowe obgryzanie paznokci może wydawać się niegroźnym przyzwyczajeniem, ale w rzeczywistości może prowadzić zarówno do zniszczenia płytki paznokci, jak i do różnego typu infekcji bakteryjnych bądź wirusowych. Co powoduje onychofagię? Jak przestać obgryzać paznokcie?

Onychofagia – co to takiego?

Niekontrolowane i nawykowe obgryzanie paznokci – to właśnie onychofagia, czyli rodzaj zaburzenia o podłożu obsesyjno-kompulsywnym. Onychofagia często dotyczy dzieci i młodzieży, a także niektórych dorosłych. Nawykowe obgryzanie paznokci często daje o sobie znać w chwilach nudy i silnego stresu. Niektóre osoby cierpiące na onychofagię obgryzają paznokcie także wówczas, gdy odczuwają głód.

Objawy onychofagii są dość łatwe do zauważenia – osoba, której dotyczy ten problem, obgryza paznokcie, a często również skórki wokół nich. Jeśli zdarza jej się to sporadycznie, mówi się o łagodnej onychofagii. Gdy obgryzanie paznokci staje się jedynym sposobem zneutralizowania stresu lub nudy, nawyk ten staje się trudniejszy do opanowania. Niekiedy onychofagii mogą towarzyszyć również inne zachowania obsesyjno-kompulsywne, a nawet akty autoagresji. Jeśli onychofagia dotyczy Ciebie lub bliskiej Ci osoby, poszukaj specjalistycznej pomocy dermatologicznej oraz psychiatrycznej.

Nawykowe obgryzanie paznokci – przyczyny

Bezpośrednią przyczyną onychofagii są zaburzenia o podłożu obsesyjno-kompulsywnym, które mogą być uwarunkowane wieloma różnymi czynnikami. Najczęściej na obgryzanie paznokci wpływa:

• Stres – zarówno silne odczuwanie stresu w sporadycznych sytuacjach, jak i przewlekły stres, jaki może towarzyszyć pracy, nauce lub innym obszarom życia codziennego.
• Nadpobudliwość i niska samoocena.
• Depresja i zaburzenia lękowe.

Poobgryzane paznokcie stanowią nie tylko defekt natury estetycznej, ale podnoszą również możliwość wystąpienia różnego typu infekcji.

Czy onychofagia jest groźna?

Chociaż sam nawyk obgryzania paznokci wydaje się szkodliwy jedynie z estetycznego punktu widzenia (poobgryzane paznokcie i skórki nie wyglądają dobrze), w rzeczywistości zaburzenie to może przyczynić się także do wystąpienia innych schorzeń i powikłań. Najczęstsze z nich to:

• Infekcje wirusowe i bakteryjne – dłonie i paznokcie to istne siedlisko bakterii. Każdego dnia dotykasz nimi najróżniejszych przedmiotów. Nawet częste mycie rąk nie wyeliminuje ryzyka przeniesienia bakterii i wirusów do jamy ustnej, jeśli będziesz obgryzać paznokcie. Na dodatek rany, jakie powstają na skutek obgryzania skórek wokół paznokci, także mogą zostać zainfekowane.
• Niszczenie i deformacja płytki paznokci – nie jest to wyłącznie kłopot natury estetycznej. Zdeformowana i osłabiona płytka paznokciowa może pękać, co wiąże się z dolegliwościami bólowymi i z trudnościami podczas wykonywania codziennych czynności.

Onychofagia u małych dzieci może przyczyniać się nawet do powstawania wad zgryzu, dlatego też nie należy bagatelizować nawykowego obgryzania paznokci przez najmłodszych.

Jak przestać obgryzać paznokcie?

Istnieją różne specyfiki i metody, które mogą pomóc w leczeniu onychofagii. Najważniejsze jest jednak ustalenie przyczyny tego zaburzenia. Właśnie z tego względu niezbędna jest konsultacja psychiatryczna, podczas której możliwe będzie ustalenie prawdopodobnych przyczyn problemu i wdrożenie najkorzystniejszego leczenia. Jakie są dostępne sposoby leczenia onychofagii?

• Farmakologiczne – jeśli nawykowe obgryzanie paznokci wynika z zaburzeń depresyjnych i lękowych, możliwe jest leczenie przy użyciu leków antydepresyjnych.
• Terapeutyczne – niejednokrotnie to właśnie odpowiednia terapia behawioralna pomaga zażegnać nawyk obgryzania paznokci. Jest to rozwiązanie polecane, gdy przyczyną schorzenia jest stres oraz nieumiejętność w kontrolowaniu własnych emocji. W ramach terapii można nauczyć się skutecznych technik relaksacyjnych, jak również kontrolowania własnych wzorców zachowania.
• Kosmetyczne – w oduczaniu się obgryzania paznokci skuteczne mogą okazać się specjalne środki, którymi należy smarować paznokcie oraz skórki wokół nich. Są one bardzo gorzkie, więc mogą zniechęcać do obgryzania.

Trudno wskazać jeden sposób na obgryzanie paznokci, który będzie skuteczny u każdej osoby – właśnie dlatego ważne jest skonsultowanie się z lekarzem, który pomoże ustalić przyczynę problemu. Gdy już uda się ograniczyć lub trwale wyeliminować zwyczaj obgryzania paznokci, warto pomyśleć również o ich wzmocnieniu.

Sposoby na poprawę kondycji paznokci przy onychofagii

Nałogowe obgryzanie paznokci może doprowadzić do ich silnego osłabienia. Na szczęście nie brak sposobów i zabiegów, które poprawią ich kondycję oraz wygląd. Jakie to metody?

• Stosowanie odżywek – zarówno tych do wcierania, jak i w formie lakieru. Kosmetyki tego typu regenerują osłabioną płytkę paznokci. Jeśli mają formę lakieru, tworzą dodatkową warstwę ochronną na paznokciach.
• Wykonywanie manicure – profesjonalny manicure klasyczny lub hybrydowy pomaga nie tylko przywrócić dłoniom ładny wygląd, ale też wpływa na kondycję paznokci i skórek. Manicure hybrydowy powinien być wykonywany dopiero wówczas, gdy naturalna płytka paznokcia nie będzie popękana i zbyt cienka.

Pamiętaj o tym, że w leczeniu onychofagii najważniejsze jest nie tylko poprawienie kondycji paznokci, ale też ustalenie przyczyny problemu i jej wyeliminowanie. Tylko to zagwarantuje, że problem nie powróci.