Leczenie bruksizmu – jak wyeliminować zgrzytanie zębami?

Mocne zaciskanie szczęki oraz zgrzytanie zębami to nie tylko objaw silnego wzburzenia, ale też bruksizmu. Przypadłość ta może prowadzić do uszkodzenia szkliwa, a w skrajnych przypadkach nawet do kruszenia się zębów. Co powoduje wystąpienie bruksizmu? Jak leczyć tę dolegliwość?

Bruksizm – co to takiego?

Najbardziej typowym symptomem bruksizmu jest zaciskanie szczęki oraz zgrzytanie zębami. Przypadłość ta to bezpośredni efekt wzrostu napięcia oraz rozrostu mięśni żuchwy. Bruksizm bywa zaliczany do parafunkcji, czyli takich czynności, które są wykonywane nawykowo i niepotrzebnie. Przykładem innej parafunkcji jest przygryzanie ust.

Choć parafunkcje mogą wydawać się zupełnie niegroźne, nie należy ich bagatelizować. Bruksizm może prowadzić zarówno do uszkodzeń w uzębieniu, jak również do nadmiernego rozrostu mięśni żwaczy, co może niekorzystnie wpłynąć na kształt twarzy.

Bruksizm – objawy główne i towarzyszące

Do głównych objawów bruksizmu należą, wspomniane już, zaciskanie zębów oraz zgrzytanie nimi. Symptomy te najczęściej nasilają się w okresie spoczynku, stąd też częste zgrzytanie zębami w nocy. Jakie są pozostałe objawy tej przypadłości?

• Bóle głowy – mogą być spowodowane nadmiernym zaciskaniem zębów. Szacuje się, że osoba cierpiąca na bruksizm może zaciskać zęby nawet do dziesięciu razy silniej niż podczas gryzienia produktów spożywczych.
• Uszkodzenia zębów – przede wszystkim zarysowania i pęknięcia szkliwa, ale u niektórych osób dochodzi nawet do kruszenia się zębów, a w skrajnych przypadkach do ich wypadania.
• Zmiana rysów twarzy – pod wpływem rozrostu mięśni żwaczy, szczęka może stać się bardziej kwadratowa i mocno zarysowana.
• Szumy uszne – oraz innego rodzaju zaburzenia słuchu.

Jak widzisz, objawy bruksizmu mogą być uciążliwe. Jeśli zauważasz któreś z nich u siebie i podejrzewasz, że występuje u Ciebie zgrzytanie zębami przez sen, umów się na konsultację stomatologiczną. Pamiętaj o tym, że szczególnie groźne może być zgrzytanie zębami u dzieci – zwłaszcza u tych, które posiadają już zęby stałe. Ich zaciskanie i zgrzytanie nimi może prowadzić do trwałych uszkodzeń, jak również do wystąpienia poważnych wad zgryzu.

Jakie są przyczyny bruksizmu?

Na występowanie bruksizmu mogą mieć wpływ różnorodne czynniki. Do najważniejszych przyczyn tej dolegliwości należą:

• Stres – szczególnie przewlekły, ciągły lub nawracający. Tego typu emocje mogą towarzyszyć pracy, nauce, ale też innym sytuacjom życia codziennego. Uczucie przytłoczenia i nadmiernego napięcia psychicznego może powodować właśnie mimowolne zaciskanie szczęki oraz zgrzytanie zębami.
• Kłopoty z uzębieniem – przede wszystkim wady zgryzu, ale też ubytki w uzębieniu, niewłaściwie dopasowane protezy, plomby lub aparat to kolejne czynniki, które mogą powodować zaciskanie oraz zgrzytanie zębami.
• Zażywanie niektórych leków – przede wszystkim psychotropowych, ale też stosowanych w leczeniu choroby Parkinsona.

Na wystąpienie objawów bruksizmu wpływ mogą mieć również tak niepozorne działania, jak nawykowe obgryzanie paznokci lub częste żucie gumy. Zgrzytanie zębami może towarzyszyć objawom refluksu żołądkowego, a nawet być konsekwencją zaburzeń hormonalnych. Przyczyn może być wiele, dlatego też kluczowe jest odwiedzenie specjalisty, który potwierdzi lub wykluczy bruksizm, pomoże wykryć przyczynę schorzenia i zaproponuje najkorzystniejsze metody leczenia.

Leczenie bruksizmu

Istnieją różne sposoby na to, by pozbyć się objawów bruksizmu. Kluczową kwestią jest jednak ustalenie przyczyn tej dolegliwości i wyeliminowanie ich, jeśli to możliwe. W przeciwnym razie problem może nawracać.

Bruksizm – leczenie domowymi sposobami

Chociaż domowe metody leczenia bruksizmu mają ograniczoną skuteczność, mogą być stosowane jako uzupełnienie działań profesjonalnych, jak również w charakterze profilaktycznym. Jakie to metody?

• Techniki relaksacyjne – warto spróbować znaleźć sposób na wyeliminowanie lub na neutralizowanie stresu i napięcia. U niektórych osób dobrze sprawdza się aktywność fizyczna, ale też słuchanie muzyki, czytanie książek lub kojący masaż. Jeśli zgrzytanie zębami występuje głównie w nocy, dobrym pomysłem będzie przyjrzenie się swoim wieczornym nawykom. Dla dobrej higieny snu warto spędzić ostatnie godziny przed snem z dala od urządzeń elektronicznych. Przeglądanie wiadomości, nadrabianie zaległości z pracy lub granie w gry nie jest najlepszym sposobem na wyciszenie się tuż przed pójściem spać.
• Ćwiczenia na mięśnie twarzy – sprzyjają nie tylko lepszej elastyczności skóry, ale też pomagają rozluźnić ewentualne napięcia, jakie mogą pojawiać się w ciągu dnia pod wpływem różnych czynników. Jakie ćwiczenia warto wykonywać? Doskonałe na start jest kląskanie językiem, czyli wydawanie odgłosu zbliżonego do tego, jaki wydają końskie kopyta. Innym ćwiczeniem może być głośne i bardzo dokładne wymawianie poszczególnych samogłosek.

W łagodzeniu objawów bruksizmu domowymi sposobami pomóc mogą także zimne okłady oraz kojące napary ziołowe.

Profesjonalne leczenie bruksizmu – polecane zabiegi:

• Korekta wad zgryzu – czyli wyeliminowanie jednej z potencjalnych przyczyn bruksizmu. Czasami wystarczy wstawienie protezy, poprawa plomby lub czasowe noszenie aparatu na zębach, by pozbyć się objawów bruksizmu.
• Zabiegi fizjoterapeutyczne – jeśli zaciskanie szczęki oraz zgrzytanie zębami wynika z nadmiernego napięcia mięśni twarzy, pomóc mogą masaże oraz zabiegi fizjoterapeutyczne. To doskonała pomoc doraźna – przynosi błyskawiczny efekt.
• Botoks – sprawdzona metoda na bruksizm. Botoks może kojarzyć Ci się raczej z zabiegami na zmarszczki, ale toksyna botulinowa ma o wiele więcej zastosowań. Jeśli zostanie wstrzyknięta w okolice mięśni żwaczy, powoduje ich rozluźnienie. Mniejsze napięcie mięśniowe minimalizuje ryzyko wystąpienia objawów bruksizmu. Zabieg ten zapewnia efekty na okres kilku miesięcy.

Jak widzisz, nie brakuje sposobów na to, by zniwelować objawy bruksizmu, a nawet trwale usunąć przyczyny tej dolegliwości. Jeśli ta tematyka nie jest Ci obca i dostrzegasz u siebie zgrzytanie zębami, nie zwlekaj z wizytą u specjalisty.