Skąd się biorą zajady? Jak wyleczyć pękające kąciki ust?

Pękające kąciki ust to bolesna przypadłość, która stanowi nie tylko problem natury estetycznej, ale też może być objawem braku witamin lub poważniejszych schorzeń. Jak i dlaczego powstają zajady w kącikach ust? Jak przebiega ich leczenie i co zrobić, by przywrócić ustom miękkość, gładkość i prawidłowy poziom nawilżenia?

Czym są zajady?

Pękające kąciki ust, które bywają określane mianem zajadów, to efekt wystąpienia stanu zapalnego. Skóra na ustach i wokół ust jest cienka, delikatna i pozbawiona naturalnej warstwy lipidowej. Kąciki ust są dodatkowo narażone na atak bakterii oraz grzybów – często są zawilgocone, a zdarza się, że pozostają na nich niewidoczne resztki jedzenia i napojów. Pod wpływem stanu zapalnego tworzą się bolesne nadżerki, pęcherzyki, zgrubienia i pęknięcia – to właśnie zajady.

Przyczyny powstawania zajadów:

• Mechaniczne uszkodzenie kącika ust – na przykład na skutek zbyt szerokiego otwierania ust podczas jedzenia albo pod wpływem skaleczenia. Uszkodzona skóra w kącikach ust może łatwo ulec infekcji grzybiczej lub bakteryjnej, co sprzyja właśnie tworzeniu się zajadów.
• Niewłaściwa higiena jamy ustnej oraz ust – na przykład zbyt rzadkie lub niedokładne mycie zębów, zaniedbania przy demakijażu ust oraz częste dotykanie warg brudnymi rękoma to tylko kilka spośród wielu czynników, jakie mogą wpłynąć na powstawanie zajadów.
• Niedobory witamin – w szczególności z grupy B oraz witaminy C.
• Przewlekłe zmęczenie i stres oraz ogólne osłabienie organizmu – łatwiej wówczas o infekcję bakteryjną lub grzybiczą.
• Choroby współistniejące – na przykład cukrzyca, alergie i wiele innych.

Jednorazowe wystąpienie zajadów nie jest jeszcze powodem do niepokoju. Jeśli jednak dolegliwość ta dopada Cię znacznie częściej lub ma charakter przewlekły, skonsultuj się z lekarzem. Jeśli chodzi o nawracające i przewlekłe zajady przyczyny mogą być bowiem poważniejsze – może to być efekt chorób współistniejących albo skutek uboczny zażywanych leków. Zajady mogą występować u osób w dowolnym przedziale wiekowym. Zajady u dziecka mogą wynikać ze słabszego układu odpornościowego, ale też z faktu, że młodsze dzieci częściej wkładają do ust palce, a nawet zabawki, na których mogą znajdować się bakterie oraz zarodniki grzybów.

Zajady – leczenie

Wiedząc, od czego robią się zajady, możesz wdrożyć odpowiednią pielęgnację i profilaktykę, by zmniejszyć ryzyko nawrotu schorzenia. A w jaki sposób szybko wyleczyć świeże zajady?

• Lekami bez recepty – w aptekach znajdziesz szeroki wybór maści, kremów oraz innych preparatów na zajady. Specyfiki dostępne bez recepty mają głównie działanie nawilżające. Dostarczają witamin, mogą również zawierać substancje wspomagające zwalczanie bakterii i grzybów. Ich skuteczność nie jest aż tak wysoka, jak leków dostępnych na receptę. Warto jednak w pierwszej kolejności wypróbować maść na zajady bez recepty, a jeśli nie pomoże, dopiero wówczas sięgnąć po mocniejsze specyfiki.
• Domowymi metodami – leczenie zajadów domowymi sposobami polega głównie na nawilżaniu skóry w kącikach ust, ale też na dostarczaniu jej witamin. Możesz smarować kąciki ust olejem z pestek dyni albo kokosowym. Dobrze działa na nie także aloes, miód lub plastry ogórka.
• Antybiotykami – jeśli domowe sposoby oraz leki bez recepty okazały się nieskuteczne, konieczne może okazać się leczenie zajadów przy pomocy antybiotyków oraz innych leków na receptę. Umów się na konsultację z lekarzem internistą lub lekarzem rodzinnym, by wykonać dodatkowe badania oraz otrzymać receptę na silniejsze specyfiki.

W leczeniu zajadów bardzo ważne jest nawilżanie skóry, regenerowanie jej oraz dostarczanie jej witamin. Podczas leczenia zajadów należy uważać na to, by nie dopuszczać do mechanicznego uszkadzania skóry w kącikach ust – na przykład na skutek zbyt szerokiego otwierania ust. Leczenie zajadów zazwyczaj trwa od kilku do kilkunastu dni. U niektórych osób, już po wyleczeniu zajadów, skóra ust pozostaje sucha, wrażliwa i spierzchnięta. Warto zadbać o jej kondycję, by uniknąć ponownego pękania kącików ust. Można stosować ogólnodostępne maści nawilżające, pomadki i kremy oraz rozważyć wykonanie profesjonalnych kuracji nawilżających usta.

Zabiegi na suche usta:

• Mezoterapia z kwasem hialuronowym – jeden z najpopularniejszych zabiegów na suche usta i ich kąciki. Procedura ta polega na iniekcji indywidualnie dobranej substancji. W przypadku suchych ust najczęściej stosowane są środki z wysoką zawartością kwasu hialuronowego oraz z witaminami. Mezoterapia ust ma na celu ich nawilżenie, a także regenerację skóry.
• Osocze bogatopłytkowe – jeszcze jedna metoda przywrócenia skórze ust miękkości i gładkości. Osocze bogatopłytkowe pozyskiwane jest bezpośrednio z krwi pacjenta, a następnie podawane pod skórę. Iniekcja tej substancji pobudza naturalne procesy regeneracji skóry.

Profilaktyka zajadów

Jeśli od czasu do czasu w kącikach Twoich ust tworzą się zajady, zadbaj o odpowiednią profilaktykę. W jej ramach wykonaj badania z krwi, by upewnić się, że nie masz istotnych niedoborów witamin. Co jeszcze warto zrobić, by zminimalizować ryzyko powstawania zajadów?

• W przypadku zdiagnozowanych niedoborów witamin i mikroelementów, skonsultuj się z lekarzem i rozważ suplementację. Zadbaj również o zdrową dietę.
• Unikaj częstego oblizywania ust – wilgoć i ciepło stwarzają idealne warunki do rozwoju grzybów i bakterii.
• Stosuj preparaty nawilżające skórę ust – szczególnie w sezonie jesienno-zimowym. Możesz profilaktycznie smarować kąciki ust maścią z witaminą A.
• Unikaj mechanicznych uszkodzeń skóry w kącikach ust – gdy jesz, sięgaj po mniejsze kęsy. Zachowaj ostrożność przy jedzeniu świeżego pieczywa z chrupiącą skórką, która może pokaleczyć kąciki ust.

Zajady to bolesna i uciążliwa dolegliwość, która może, ale nie musi, być objawem braku witamin lub współistniejących schorzeń oraz infekcji. Jeśli pomimo stosowanej profilaktyki wciąż masz częsty problem z pękającymi kącikami ust, skonsultuj się z lekarzem – warto wykonać dodatkowe badania, by poznać przyczynę problemu i wdrożyć odpowiednie leczenie.